Welke wetten gelden er voor zzp’ers?

Schijnzelfstandigheid (Wet DBA) 

Werkgevers huren soms ondernemers in voor loondienstfuncties, omdat dit goedkoper en flexibeler kan zijn – terwijl dat voor de zzp’er niet per se voordelig is en/of veel risico's oplevert. Deze situatie noemen ze ‘verkapte arbeidsrelatie’ of ‘schijnzelfstandigheid’.  

De overheid beschermt zelfstandig ondernemers hiertegen met de wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties, kortweg de wet DBA. Deze verplicht de zzp’er en werkgever om een juiste en geldige modelovereenkomst te sluiten. Zo kunnen beide partijen bewijzen dat er geen sprake is van een dienstverband.

Of jij voor de Belastingdienst een verkapte arbeidsrelatie hebt, en dus geldt als schijnzelfstandige, kun je controleren op hun website. Ben je op zoek naar een modelovereenkomst? Bekijk de verschillende varianten hier. 

Administratieplicht 

Elke ondernemer is verplicht een goede administratie op te zetten en bij te houden. Dit geldt voor alle contracten, transacties en communicatie en is essentieel voor jouw bedrijfsvoering en belastingaangiftes. Je houdt een overzicht bij van: 

• Inkomende en uitgaande facturen 

• Financiële transacties (werk je met contant geld? Voer dan ook een kasadministratie) 

• Contracten en correspondentie met opdrachtgevers en leveranciers 

• Gewerkte uren (urenadministratie)

• Zakelijke kilometers per auto en/of openbaar vervoer 

• Aangiftes omzetbelasting en inkomstenbelasting 

• Modelovereenkomst(en) met opdrachtgevers (met de omschrijving van jullie arbeidsrelatie)

• Bedrijfscorrespondentie als brieven, e-mails, offertes, contracten en brochures

Belastingplicht

Op basis van jouw administratie doe je jaarlijks aangifte voor de inkomstenbelasting en elk kwartaal voor de omzetbelasting. Deze aangiftes kun je zelf doen via het zakelijke portaal van de Belastingdienst of via een boekhouder of boekhoudsoftware.  

Ben je directeur-grootaandeelhouder? Dan betaal je maandelijks loonbelasting vanuit de BV, elk kwartaal omzetbelasting en jaarlijks winstbelasting. Mocht je jezelf winst uitkeren, dan betaal je ook dividendbelasting. Dit dividend moet je privé opgeven bij jouw jaarlijkse aangifte inkomstenbelasting. 

Voordat je kunt voldoen aan je belastingplicht, moet je je aanmelden bij de Belastingdienst. Dit gebeurt automatisch als je bent ingeschreven bij de Kamer van Koophandel. 

Arbo wet & personeel inhuren 

Als zzp’er ben je zelf verantwoordelijk voor de arbeidsomstandigheden en veiligheid op jouw werkplek. Die verantwoordelijkheid ligt ook bij jou als je mensen inhuurt. Je kunt je op verschillende manieren verzekeren tegen de risico’s. Dat is niet verplicht, maar wel verstandig, want een ongeval op de werkplek is zo gebeurd. Een ongevallenverzekering biedt jou dekking als er onverhoopt iets misgaat. 

Privacywetgeving (AVG) 

Als je persoonsgegevens verwerkt, bijvoorbeeld van klanten, moet je voldoen aan de Algemene verordening gegevensbescherming, kortweg de AVG. Je bent verplicht te zorgen voor de veiligheid van de gegevens en je hebt een privacybeleid nodig. Dit is een tekstuele verklaring over de gegevens die je verzamelt en waarom je dat doet. Hiervan zijn online modelvoorbeelden te vinden. Je kunt bijvoorbeeld de privacyverklaring-generator van veiliginternetten.nl gebruiken. 

De privacywet wordt door de overheid nog weinig gehandhaafd, maar er worden wel degelijk boetes uitgedeeld. En, niet te vergeten: je bent wettelijk verplicht eraan te voldoen.  

Handelsregistratie 

Je moet je inschrijven bij de Kamer van Koophandel (KvK) en voldoen aan de wettelijke verplichtingen met betrekking tot de registratie van je onderneming, zoals het opgeven van een juiste bedrijfsnaam en bedrijfsactiviteiten. 

Directeur-grootaandeelhouders 

Voor het jaar 2025 ben je als dga verplicht jezelf minimaal €56.000 uit te betalen. Als dit niet lukt, dan kun je hierop een uitzondering aanvragen. Dit heet de gebruikelijkloonregeling. Het loon moet minstens even veel zijn als de best verdienende medewerker. Dit geldt alleen voor dga’s, dus niet voor zzp’ers. 

Ook mogen dga’s niet te veel lenen uit de eigen BV. Als je geld leent uit jouw BV, dan moet dit tegen zakelijke voorwaarden. Zo moet je bijvoorbeeld rente betalen over de lening. Daarbij ziet de Wet Excessief Lenen erop toe dat leningen van meer dan € 700.000 als inkomen worden gezien. Daar betaal je als dga dan gewoon inkomstenbelasting over.  

Pensioenplicht 

Pensioen is voor zzp’ers alleen in sommige vakgebieden verplicht, bijvoorbeeld voor schilders of huisartsen. Hoewel het verstandig is om een pensioenregeling te hebben, word je hier in de meeste vakgebieden niet wettelijk toe verplicht. Er zijn maar weinig vakgebieden met een pensioenplicht. Of die plicht voor jou geldt, kun je navragen bij jouw vakvereniging. 

Verplichte verzekeringen 

Als zzp’er ben je niet automatisch verzekerd voor arbeidsongeschiktheid en aansprakelijkheid. Die verzekeringen zijn niet verplicht, maar wel verstandig als je jezelf wilt beschermen tegen financiële tegenslagen. 

Het is belangrijk op te merken dat wetten en regels met betrekking tot zzp’ers voortdurend aan (kleine) veranderingen onderhevig zijn, dus het is verstandig om geregeld contact op te nemen met relevante overheidsinstanties of een juridisch adviseur te raadplegen. Zo blijf je steeds op de hoogte van de nieuwste vereisten.